اصول انبارداری
نگهداری از محصولات یا کالاها که مخصوص به یک شرکت یا سازمان است محافظت می نماید و از طرفی دیگر ورود و خروج محصولات را نظارت و کنترل می کند.
انبار چیست :
به یک محدوده یا مکان گفته می شود که مربوط به یک جایی می باشد یا فروشگاه و یا گمرک و یا هرجای دیگر که برای نگهداری کالا استفاده می شود. ساخت انبارها معمولا در شهرها، شهرک ها و کارخانجات است حتی امکان دارد برای راحتی و دریافت و صدور کالا در اطراف فرودگاه ساخته شود تا کالاهایی که در این نوع انبارها وارد می شود خروج نمایند.
مدیریت انبارداری :
مدیریت انبار وظایفی بر عهده دارد که باید آن ها را در زمان در اختیار داشته به سرانجام برساند ، همه این امور برای کارایی کل سازمان ضروری است.
مدیریت انبار وظایف ذخیره کردن محصولات، جا به جایی ، حفاظت از انبار ، نظارت ،کنترل موجودی ها و ... را بر عهده دارد.
مراحل انبارداری :
- اخذ و یا سپردن کالا به دست تقاضا کننده
- حفظ اجناس برای استفاده در روزهای آینده
- واگذارکردن کالا به بیرون از انبار
نوعی از انبارها :
انبارها بر اساس آن محصولاتی یا کالاهایی که در آن نگهداری می شود ساخته می شوند که می توان شامل انبار محصول ، انبار مواد اولیه ، انبار قطعات نیمه سوخته ، قطعات یدکی و ... این انواع کمی از نوع انبارها می باشد که در ادامه بیشتر با آن آشنا می شویم.
بر اساس تحقیقات انجام گرفته توسط محققان انبارداری به این صورت است که انبار هیچ نوع ارزش افزوده ای در تجارت فراهم نمی آورد. بعضی از کارهایی که در انبارداری مهم می باشد شامل ورود ،جا به جایی و خروج کالا از انبار کار بسیار ضروری است تا بتوان در این بخش با کمترین هزینه بیشتر عملیات را داشت.
هر یک از بخش های انبارداری در هرجا از نوع کاربری و مورد لازم بسیار متفاوت است. در بعضی از محل ها انبارداری به روش سنتی انجام می گیرد و بعضی دیگر به روش خودکار و مکانیزه می باشد بدون این که نیازی به نیروی کار باشد از روش دیگر سیستم های دریافت و انتقال خودکار، کالا ها مدیریت می گردد.
انبارها اغلب در بخش هایی که دما کم است و کار در آن سخت می باشد و یا در محل هایی که زمین از نظر هزینه بالاست بنا می شود.
انبار محل های گاه سرپوشیده و گاهی کاملا پوشیده می باشد که محصولات و کالاها بر اساس یک قانونی پیروی می شود آن ها می چینند و از طرفی دیگر کالاها را دارای کد بندی می کنند.
انواع انبارها :
- انبار سرپوشیده
- انبار پوشیده
- و انبارهای باز که با توجه به کالاهایی که در آن نگهداری می شود انتخاب می گردد و مورد مصرف قرار می گیرند.
انباردار باید تمام کنترل خود را بر جا به جایی های اتفاق افتاده در انبار را داشته باشد، همچنین شخص انباردار باید شخصی باشد که دوره های آموزشی را گذرانده باشد و وظایف انباردار اطلاع پیدا نماید و همچنین تجربه کافی در رابطه با انبارداری را بدست آورد.
انباردار باید شخص امانت داری باشد تا یک دفعه متوجه کمبود در اجناس انبار مشاهده نگردد ، بتواند به درستی انبار را اداره نماید، تجربه کافی در رابطه با انبارداری را بدست آورد.
نکاتی برای انتخاب درست از انبار :
- میزان موجودی های انبار شده با توجه به ظرفیت آن ها
- رعایت نکات اصولی ایمنی و بهداشت
مزایای انبارداری :
- تعداد کم کارمندان در رابطه با انبارداری
- نظارت راحت تر
- امکان چیدمان راحت تر
- آشنایی کارکنان با قفسه های محصولات و دسترسی آسان برای تحویل محصول
بخش بندی انبارها از نظر سازماندهی :
- انبارهای مرکزی اصلی
- انبارهای فرعی یا دستی
محل انبار باید به گونه ای انتخاب شود که کمترین زمان را در بهر داشته باشد و همچنین تا جایی که امکان دارد برای خالی کردن بار به انبار نزدیک باشد تا دیگر هزینه نقل و انتقالات اضافه صورت نگیرد و به گونه ای طراحی شده باشد که وسایلی که از نظر وزنی سنگین هستند به راحتی در جای مخصوص از انبار قابل دسترسی باشد.
امکان دارد یک شرکت دارای حجم زیادی باشد پس نباید دو انبار در کنار هم پیاده سازی گردد زیرا راحتی برای تحویل کالا به انبار سخت می گردد، بنابراین در این صورت می باشد که ساختن دو انبار مرکزی و یا فرعی لازم است.
نرم افزارهای انبارداری موجود است که برای نظارت و کنترل ورود و خروج یک محصول از شرکت می باشد. توجه به کنترل اطلاعات ورود و خروج کالاها از مسایل مهم در سازمانی می باشد.
مدیریت بر موجودی های کالا سبب می شود که مشکلات به وجودآمده در روش سنتی همیشه از بین می رود.
در نرم افزارهای موجود حتی می توان کالاها را بر اساس سریال هایی که دارند بازرسی نمود.
همچنین می توان به اطلاعات موجود در انبار به صورت سریع دسترسی پیدا کرد.
از مزایای دیگر انبارداری امکان ثبت و حذف یک موجودی کالا از انبار نمود. و همچنین امکان ثبت فاکتور جدید و فروش وجود دارد.
هدف از وظایف انبارداری به موارد زیر می توان اشاره کرد که شامل :
- برنامه ریزی و نگهداری برای داشتن میزان موجودی هر یک از کالاها مورد لازم هر شرکت
- همیاری در تهیه وسایل و نظارت بر کالاهای فراهم گردیده
- محافظت از کالاهای انبار شده به طور مناسب و همچنین مطابق با قوانین هر شرکت
- اجرای درست قوانین هر سازمان با توجه به این که بخش مهم هر سازمان انبار می باشد.
اصول انبارداری :
- جای گذاری مناسب کالاها در انبارها بر اساس طبقه – ردیف- قفسه
- چیدمان درست و انبار کردن کالاها
- تهیه برچسب های سریال کالاها برای تک تک کالاهای موجود در انبار
- حفظ محصولات در انبار
حال به هریک از موارد گفته شده از اصول انبارداری توضیح هاتی داده می شود :
جای گذاری مناسب کالاها در انبارها :
هر یک از کالاها بر اساس جنس و نوع آن ها باید در انبار جایگزاری شود زیرا دسترسی راحت تر انجام می گیرد و نیازی نیست زیاد به دنبال آن برای پیدا گشتن وقت صرف نمود. حتی این روش باعث راحتی انباردار به رسیدن یک محصول می شود و حتی راحت تر جوابگوی اقلام درخواست شده برای همکاران می شود.
- چیدمان درست و انبار کردن کالاها :
یکی از راه حل های درست چیدن درست وسایل در انبار نظم و استفاده به درست است به همین دلیل از موقع از زمان معامله باید روش های چیدمان و حفظ کالا به درستی انجام گیرد.
مهمترین عوامل مهم در چیدن کالا باید موارد زیر را مد نظر داشت :
- میزان تقاضا
- اندازه و حجم کالا
- و ...
تمامی این موارد پیش گفتاری از دوره آموزش می باشد در صورتی در دوره آموزش مدیریت انبارداری موارد بیشتر و پیشرفته تری مورد بحث است.
دوره آموزش مدیریت انبارداری :
مرکز آموزش فن پردازان برای موفق شدن افراد در انبارداری و آشنا کردن آن ها به اصول انبارداری دوره آموزش مدیریت انبارداری را برگزار نموده است تا افراد بتوانند به این مرحله دست پیدا نمایند و از طرفی دیگر فن علاوه بر آموزش به تمامی دانشپذیران بعد از آزمون، مدرک مدیریت انبارداری و گواهینامه انبارداری اعطا می نماید این مدرک معتبر از طرف وزارت علوم و تحقیقات فناوری داده می شود.